Mahmut Engin Karaca Yazıları

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca hazırlanan "Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği" yürürlüğe girdi. Birçok yeni düzenlemeyi reklam dünyasına sokacak olan yönetmelikte yer alan maddelerden bazıları şunlar:

*Karşılaştırmalı reklamlar, aldatıcı olmayacak ve haksız rekabete yol açmayacak şekilde tasarlanacak. Ayrıca, yalnızca aynı ihtiyaç ve isteğe yönelik ve aynı niteliğe sahip ürünler için geçerli olacak.


Devamı için tıklayınız ...

Adidas, yeni reklam kampanyasında David Beckham, Pharrell Williams, Damian Lillard ve Rita Ora gibi süperstarları kullanıyor. Reklam aynı zamanda, ilk defa 1969 yılında piyasaya sürülen Superstar model ayakkabının markanın en çok satılan ve markayla en çok bağdaşlaştırılan ürün olmasına da bir gönderme yapıyor.

Reklamda, korumasız gezmemek, magazin haberlerinde kahvaltıda ne yediğinin söylenmesi, peşinde paparazzi ordusuyla yürümek gibi yıldız olmakla bağdaşlaştırılan klişe özelliklerin, internetteki görüntülenme sayısının, dünya çapında şöhretin önemsiz olduğu ve esas süperstarlığın temelinde yatan özelliğin yaratıcı cesaret olduğu vurgulanmak istenmiş.


Devamı için tıklayınız ...

Twitter, kısa süre içinde kullanıma sunacağı doğal ("native") video aracını desteklemesi amacıyla yeni bir video reklam birimi geliştiriyor. Konu hakkında resmi olarak ayrıntılı bilgi henüz verilmemişse de, Twitter'ın sistemi "video reklam gösterimi karşılığı ödeme" üzerine kurmasının muhtemel olduğu konuşuluyor. Yine muhtemelen, video reklamlar yalnızca 6 saniyeliğine otomatik olarak başlayacak ve geri kalanı yalnızca kullanıcı tercih ederse izlenebilecek.


Devamı için tıklayınız ...

  Diyelim ki buzdolabındaki az kalmış sütü kahvaltı yaparken bitirdik ve sonra da işe gittik. Biz evde yokken, akıllı buzdolabımız sütün bittiğini akıllı telefonumuza söyleyebilir ve akıllı telefonumuz da alışveriş listesi uygulamasını açarak listeye "Süt" maddesini ekleyebilir. Bunun yanında, iş yerimizin yakınındaki marketlerde indirimli süt satılıyorsa bunu akıllı telefonumuzda görebiliriz ve bu marketlerden indirimli süt almamızı sağlayacak kuponlar akıllı telefonumuzda görünmeye başlar. Sonrasında akıllı telefonumuz bize en ucuza süt alabileceğimiz markete giden yolu haritada gösterir. Veya bir akıllı araba kullanıyorsak, buzdolabı doğrudan arabamızın akıllı ekranına sütün bittiği bilgisini gönderip bizi durumdan haberdar edebilir. İşte, "Nesnelerin İnterneti" (Internet of Things, kısaca IoT) dediğimizde, çeşitli sensörler veya teknolojilerle akıllı hale getirilmiş eşyaların interneti kullanmasından, bize hizmet etmek üzere kendi aralarında iletişim kurmasından ve milyonlarca eşyanın birbirine internet üzerinden bağlı olmasından bahsediyoruz. "Nesnelerin İnterneti" ifadesi, 1990'larda MIT (Massachusetts Institute of Technology)'teki Auto-ID laboratuvarının genel müdürü ve kurucularınan biri olan Kevin Ashton tarafından bulunmuş. Ancak şunu da belirtmekte fayda var: Günümüzde "nesnelerin interneti" ifadesi bile biraz eskimiş durumda ve yerini yavaş yavaş "bağlantılı yaşam" (connected life) ifadesine bırakıyor. Yazımızın başında verdiğimiz örnekte, biten sütü hangi fiyata hangi marketten alabileceğimizi gösteren uygulamalardan bahsetmiştik. Burada mesele, hangi marka sütün hangi marketten alınacağıdır ve işte o zaman reklamlar devreye girecektir. Tabi ki böyle bir durumu bir reklam bombardımanı olarak yorumlamak da mümkün; ancak, bu teknolojiler gerçekten hayatımıza girdiğinde reklamların görünebilirliğini veya görünme sıklığını ayarlama tercihinin de tüketicilere sunulması bize daha akla yakın bir seçenek gibi geliyor. 2020 yılında, dünyada 50 milyar akıllı cihazın internet aracılığıyla birbirine bağlı olacağı tahmin ediliyor. Nereden bakarsak bakalım, dünyadaki toplam insan sayısını en az beşe katlayacak bir rakam. Bu teknolojinin hayatımıza sokacağı reklamlar, gündelik yaşamın akışına uyum sağlayacak ve bu akış içinde doğal duracak reklamlar olacaktır. Geleneksel olarak tanımlayabileceğimiz reklamlar, biz bir şey okurken veya seyrederken bizim faaliyetimizi kesintiye uğratıyor çünkü okuduğumuz veya seyrettiğimiz şeyle reklamın içeriği arasında hiçbir bağlantı olmayabiliyor. Birçok reklamcı, bu tarz kesintiye uğratıcı reklamların akıllı ev eşyalarında ve giyilebilir akıllı cihazlarda işe yaramasının zor olduğunu belirtiyor. Bunun yerine, biraz ürün yerleştirmeyi andıran ve kişileri doğru zamanda etkilemeyi amaçlayan, o anki faaliyetle bağlantılı reklamlar daha çok tasarlanıyor olacak. Mesela, 2015'e girer girmez TapSense firması 2015 baharında piyasaya sunulacak Apple'ın akıllı kol saatleri'nin "hiper-yerel" reklamlar veya kampanya kuponları kullanacağını belirterek hayali bir reklam örneği tasarladı: Sokakta yürürken, biraz ilerideki Starbucks'ta geçerli "1 Kahve Alana 1 Kahve Bedava" kampanyasının tanıtımı akıllı saatte beliriyor.     Bu örnekte gördüğümüz gibi, reklamcıların, akıllı eşyaların ve ürünlerin işleviyle tüketici davranışlarının kesiştiği "anlık" noktalar üzerinde çalışması gerekecek. Akıllı çamaşır makinenizde bir deterjan reklamını, yalnızca deterjanınız azaldığı zaman görmeniz gibi. Nesnelerin İnterneti reklamcılığında, tüketicinin gündelik yaşamı içinde doğal bir biçimde akıp giden içerikte reklamların, kişinin tercihleri, beğenileri ve ilgi alanlarıyla uyumlu olarak görünmesi en önemli konulardan biri olacaktır. Bir başka önemli konuysa, Nesnelerin İnterneti için reklam yapmanın, reklamcıların bildiğimiz anlamda bir reklamcıdan ziyade bir ürün tasarımcısı gibi düşünmesini gerektirecek olması. Bir ürün tanıtımından çok, reklam, ürün, insan davranışları ve akıllı cihazların hepsinin bir arada düşünüldüğü hikayeler ve hizmetler muhtemelen daha etkili ve çekici olacaktır. Tüketiciler için markaya sadakatin yerini duruma uygunluğun alacağı da tahmin ediliyor. Bütün bu gelişmeler de markaların reklam tıklanması için değil, daha yaratıcı, işlevsel ve kaliteli bir hizmet için yarışmasını beraberinde getirecek. Tabi bütün bu gelişmelerin olumsuz tarafı ve bu teknolojiye yöneltilen en ciddi eleştiri, insanların şahsi bilgilerinin son derece ayrıntılı biçimde firmaların eline geçebilmesi. Bu durumda Wikileaks'in şahsi bilgileri sızdıran bir versiyonu her an ortaya çıkabilir ve böyle bir durumun da insanları bu teknolojiyi kullanmaktan soğutabileceğini hesaba katmak gerekiyor.    


Devamı için tıklayınız ...

Kısa süre önce MSN uygulamalarını iOS, Android ve Amazon cihazları için uyumlu hale getiren Microsoft, bu uygulamalar içinde yer almak üzere reklam satışına başladı. Haberler, Hava Durumu, Spor, Ekonomi, Sağlık ve Yiyecek uygulamaları için akıllı telefonlarda 320x50, tabletlerdeyse 300x250 formatında reklamlar alınıyor.

Microsoft, MSN uygulamalarının kullanılabildiği 56 ülkeden 24'ünde reklam alacak.


Devamı için tıklayınız ...

Dinlenirlik. Bunu duymuş muydunuz? Google, 2015 yılında video reklamlarının dinlenip dinlenmediğini raporlayacak.

Dinlenirlik konusu, Google Display Network, DoubleClick ve YouTube dahil olmak üzere Google'ın bütün reklam platformlarındaki görünürlük oranını raporlamak istediğini anlatan hacimli bir bültenin sonlarına doğru sıkışmış bir dipnot gibi dursa da, bu göründüğünden daha önemli bir konu.


Devamı için tıklayınız ...

Google, tüketicilerin internet üzerindeki video reklamlarını gerçekten izleyip izlemedikleri konusunda reklamcılara karşı daha şeffaf hale gelerek, 2015'in ilerleyen aylarında bazı YouTube reklamları için görünürlük raporu sunacak. YouTube'un da sahibi olan Google, Medya Derecelendirme Konseyi'nin (ABD) görünürlük standartlarını baz alacak ve video reklamların yüzde kaçının en az yarısının en az 2 saniye bilgisayarda görüntülendiği konusunda bilgi verecek.


Devamı için tıklayınız ...

Ikea'nın IKEA PAX gardıropları için Ocak 2015'te hazırlanan reklam, kıyafetlerimizi düzenli biçimde bir dolaba koymakla sevdiğimiz şeylere sıcacık ve yaşaması keyifli bir ev sağlamak arasında paralellik kurmuş. Tişörtleri göçmen hayvanlar gibi denizde, buzullarda ve sokaklarda üşüyerek ve tehlikelerden kaçarak yaşarken seyrettiğimiz reklamın sonunda, kıyafetler güzel ve düzenli bir IKEA gardırobunu evleri olarak kullanmaya başlıyor.


Devamı için tıklayınız ...

                1. Koleston Koleston saç boyalarının Koleston Naturals serisi için 2008 yılında hazırlanan billboard reklamında güneş ışığı kullanılarak etkileyici renk oyunları elde edilmiş. Leo Burnett reklam ajansı tarafından tasarlanan billboard, kadın resminin saç kısmı panodan kesilerek tasarlanmış ve böylece günün çeşitli saatlerinde değişik renkler yayan güneş ışığı sayesinde reklamdaki saç renginin de gün içinde farklı renklerde görünmesi sağlanmış. Reklam ayrıca Koleston Naturals saç boyalarının ne kadar doğal renk tonlarına sahip olduğunu da anlatıyor.     2. Smart  BBDO (Toronto) reklam ajansının çevre dostu Smart arabaları için 2011 yılında hazırladığı billboardlar, çevreyi rahatsız etmeyecek biçimde tasarlanmış. Toronto'da farklı alanlara yerleştirilen bu ufacık billboardlar, normal billboardlar için gerekli olan kağıt, baskı ve yapıştırıcı kullanımını gereksiz doğal kaynak kullanımı gibi algılatma konusunda gayet başarılı. Bu şekilde, tüketicilerin büyük arabalara da ihtiyaçları olmadığı anlatılıyor.   3. 3M Security Bir gerilla pazarlama örneği olarak ele alabileceğimiz 3M Security firmasının transparan billboard'u, 3M camıyla üretilmiş ve içine de aşağıdaki resimde gördüğümüz gibi yüksek miktarda banknot konmuş. Kanadalı Rethink reklam ajansı tarafından 2005 yılında hazırlanan billboard olağanüstü dikkat çekmiş ve firmanın ürününe ne kadar güvendiğini açıkça ifade etmiştir. Yoldan geçen bazı insanlar camı kırmayı denediyse de başarısız olmuştur.     4- Sun Chips ABD'li bir cips markası olan Sun Chips (Frito Lay), öğütülmemiş tahıllar kullanarak ürettiği nispeten sağlıklı cips çeşitleriyle bilinen çevreci bir marka. Fabrikalarında güneş enerjisi kullanıyor, cips paketlerini %100 geri dönüşümlü malzemeyle üretiyor ve ABD'de sıkça görülen hortumlardan etkilenerek yerle bir olan bazı yerleşim yerlerinin çevreci bir biçimde yeniden inşa edilmesine katkı sağlıyor. Bu firma için Kanadalı Juniper Park reklam ajansının tasarladığı billboard'da da güneş enerjisi kullanılmış. SunChips yazısı güneş çıktığında billboard üzerinde görünür hale geliyor ve günışığı kaybolduğunda yazı da kayboluyor. Reklam, tasarlandığı 2009 yılında pek çok ödül almış.     5. FedEx FedEx'in Filipinler'de 2009 yılında yayımladığı billboard reklamı, son derece net ve etkileyici biçimde FedEx'in kendine emanet edilen gönderileri ne kadar özen göstererek taşıdığını anlatıyor. Billboard, BBDO Guerrero/Proximity reklam ajansı tarafından, Filipinler'de aşırı yağışların olduğu dönemde kullanılmak için hazırlanmış.     6. Robbins Diamonds ABD'de yalnızca kurulduğu eyalette mağazası olan ve 100 yıldan fazla bir süredir hizmet vermekte olan Robbins Diamonds firması, mağazasında değerli olmayan malzemeden üretilmiş prototip yüzükler bulunduran ve daha sonra gerçek değerli taşlarla seçilen yüzüğü kişiye özel olarak yapan biraz farklı bir firma. Firmanın hazırladığı ve bu sektördeki firmaların reklamlarındaki romantizmden oldukça uzak olan billboard'da, evlilik teklifi bekleyen bir kadının biraz bıkkın biraz da kızgın bir yüz ifadesiyle "Yüzük İstiyorum" mesajı verdiğini görüyoruz. Görüntünün orijinalliği, insana fikrin doğrudan mağazadaki bir çalışanın yüzük bakan kadınları gözlemlerken aklına geldiği izlenimini uyandırıyor. Reklam, 2009 yılında yayımlanmış.     7. McDonalds McDonalds'ın 2008 yılında DDB (Stockholm) reklam ajansı tarafından yapboz olarak tasarlanan billboardlar'ında "Kafanı Rahatlat" sloganı kullanılmış. Billboard aslında "1 Euro'ya 1 Büyük Boy Kahve" kampanyasının tanıtımını yapıyor ve billboard'un parçaları gerçekten de yapboz parçaları gibi yer değiştirebiliyor ve tekrar tam yüz resmi haline getirilebiliyor. McDonalds'tan satın alınan kahvenin de insanın kafasını yapboz yapmak gibi rahatlatacağı mesajı veriliyor.     8. Quit Plan ABD'de bir sigara bıraktırma merkezi olan Quit Plan için Clarity Coverdale Fury reklam ajansı tarafından 2009 yılında tasarlanan billboard, kül tablasında sigara söndürme görüntüsünü kullanmış. Sigarayı nasıl bırakacağına kafa yoran birisinin bu billboard'dan epey etkilenebileceğini düşünüyoruz.     9. Absolut TBWA\Chiat\Day (New York) reklam ajansının hazırladığı otobüs durağı billboardlarında, otobüs durağına temayla uyumlu sandalyeler konmuş. Otobüs duraklarında oturma yerlerinin reklam içeriğine uyacak şekilde değiştirilmesi sık karşılaştığımız bir uygulama olsa da, buradaki sandalyelerin özellikle sanki antikaymış gibi bir havası olması, otobüs durağının iyice dikkat çekmesini sağlıyor.     10. Formula Formula diş macunlarının dişleri güçlendirdiğini anlatan 2006 tarihli billboard reklamı, mizahi bir üslup kullanmayı tercih etmiş. Reklamda, Formula diş macunlarını kullana kullana dişleri billboardları parçalayacak kadar güçlenen bir adam fikri kullanılmış ve bu fikir de son derece dikkat çekici biçimde reklamda ifade edilebilmiş. Billboard, Ogilvy & Mather (Endonezya) reklam ajansı tarafından tasarlanmış.          


Devamı için tıklayınız ...

Billboardlar, temel olarak araç ve yayalara hitap eden reklamlar için kullanılır. Bazı reklam kanalları zamanla popülerliğini yitirse de, billboard reklamları için bu durum söz konusu değildir çünkü evinden çıkan herkes billboardları görür. Bu yüzden de bu reklamlar neredeyse her zaman işe yarar. Tüketicilerin billboardları görmesi için hiçbir şey yapmaları gerekmez ve renkli, mizahi içerikli veya çekici sloganlı bu reklamlar otobüs duraklarında, sıkışık trafikte veya ATM sırasında beklerken insanlara hitap edebilir. Her gün işe gidip geldiğimiz bir yol üzerindeki billboard reklamını hatırlama ihtimalimiz oldukça yüksektir. Belirli tarihlerdeki özel promosyonlar ve açılışlar için de billboard reklamları son derece etkilidir. Tahmin edilenin aksine, bu reklamları değiştirmek ve yenilemek öyle çok zor bir şey değildir ve dönemsel promosyonlar veya yeni ürünler için billboardlar kolayca yeniden düzenlenebilir. Billboard reklamı yaparken, her şeyden önce belirli bir amacınız ve bunu gerçekleştirmeye yönelik bir stratejiniz olmalıdır. Bu konuda reklam ajansınızla ayrıntılı olarak görüşmeniz sizin için faydalı olacaktır. Billboard'u gören insanların ne yapmasını istiyorsunuz veya bekliyorsunuz? Beklediğiniz şey olduğunda, bu taleplerle ilgilenebilecek misiniz? Billboard reklamınızın yerini belirlemek belki de en önemli konudur. Reklamınız, hizmet veya ürününüzün potansiyel müşteri kitlesinin göreceği bir yerde olmalıdır. Bir başka deyişle, billboard'unuzun yerini, reklamınızı koymayı düşündüğünüz alanda yaşayan, çalışan veya her gün o güzergahı kullanan insan grubunun niteliklerine ve sayısına göre ayarlamanız akıllıca olacaktır. Hedef kitlenizin yoğunlukta olmadığı bir yerde yaptığınız billboard reklamı, size hiçbir biçimde bir geri dönüş olmamasına sebep olabilir. Billboard reklamının nerede olacağı, içerik üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Çünkü içerik hazırlarken, tüketicilerin o reklamı ne kadar süreliğine ve ne kadar uzaklıktan göreceklerini de hesaba katmak gerekir. Mesela, şehirlerarası yol kenarındaki billboardlar, araçlarda seyahat eden tüketicilere yöneliktir. Yani, bu reklamlar birkaç saniyeliğine ve uzaktan görüleceklerdir. Dolayısıyla, bu billboardlarda net imgeler ve kalın fontlarla yazılmış kısa ifadeler kullanılmalıdır. Bununa birlikte, otobüs durakları gibi daha uzun süreli görülebilecek bir billboard reklamında interaktif özellikler, ayrıntılı bir yazı veya firmanın iletişim bilgileri yer alabilir.       "Mobil Billboard Reklamcılığı" dendiğindeyse, bir aracın arkasına eklenen mobil bir alanda yayımlanan reklamlar aklımıza gelmeli. Mobil billboardlarla, belirli bir alanda veya güzergahta bir ürünün veya hizmetin reklamını yapmak mümkündür. Bu çeşit reklamlarda aracın kullanacağı güzergah, hedef kitleye göre belirlenir. Bu tür tanıtımlarda da, tıpkı normal billboard kiralanması gibi belirli bir süre söz konusudur. Bisikletler ve insanlar da mobil billboard reklamları için araç olarak kullanılabiliyor. Ancak şunu da akılda tutmak gerekir: Küçük bir şehirde yapılacak mobil billboard reklamı ücretiyle büyük bir metropolün en lüks veya en işlek caddesinde yapılacak mobil billboard reklam fiyatları arasında ciddi farklar olacaktır.     Dijital billboardlarda, görüntü sabit kalabilir veya birkaç saniye aralıklarla değişebilir. Ayrıca, tercih edilirse, aynı alanı birden fazla firma dönüşümlü olarak kullanabilir.        


Devamı için tıklayınız ...