Yasaklı Reklamlar

İster dünya çapında bir marka olsun, ister sınırlı coğrafik alanlarda faaliyet gösteren bir firma olsun, gücüne bakılmaksızın, toplumsal uyumu zedeleyecek, her hangi bir unsurun işlendiği reklamlar yasaklanmaktadır. Yasaklanan reklamlar genellikle, şiddet, ölüm, cinsellik içerenler veya hissettirenler olmaktadır. Bununla birlikte, toplumu derinden etkileyen olayları çağrıştıran, onları andıran reklamlar da yasaklanmaktadır. Herhangi bir yaş grubuna, cinsiyete, topluluğa, toplumsal kültür motiflerinden herhangi birine saygısızlık veya onların bu motifi bozmalarına neden olacaklar da aynı şekilde yasaklanmaktadır. Bu tip reklamlardan biri Çin’de yasaklandı. Amerika’nın ikiz kulelerini çağrıştıran sigara bırakma reklamında, iki tane sigaranın ikiz kuleler gibi dikildiği, iki sigaranın da yanmakta ve üzerlerinden duman tütmekte olduğu reklamın üzerinde “No More Killing” yazmaktadır. Aslında reklam, hem sloganı itibariyle, hem de benzetme yaptığı olayla, sigaranın zararlarını tam olarak yansıtmaktadır. Fakat Amerika’da yaşanan ikiz kuleler felaketini ve felaketin insanlara yaşattıklarını çağrıştırdığı için yasaklandı. Çünkü ikiz kuleler bir terör saldırısı sonucu yıkılmış ve birçok insan yaşamını kaybetmişti. Sigara insanların ölümüne, çeşitli hastalık, sakatlık durumlarına yol açan bir ürün olduğu için, o da öldürmekteydi. İkiz kulelere benzetilmiş ve reklam bütünlüklü olarak, birbiriyle örtüşen unsurlarla işlenmişti. Hem olayı hatırlattığı için, hem terör sonucu olan bir olay olduğu için, reklam yasaklandı. Bir diğer yasaklanan reklam da, başbakan olduğu senelerde, Tony Blair’in yapmak istediği, yeni kimlik kartı uygulamasıyla ilgiliydi. Reklamda, Tony Blair’in fotoğrafına, üst dudağının ortasına, bir barkot resminin konulmasıyla Hitler’e benzetilmesiydi. Hitler döneminin özellikleri ve uygulamaları herkes tarafından bilinmektedir. Böyle bir durumda reklam, direkt şiddet mesajları veren bir reklama dönüşmekteydi. Bu yüzden bu reklam da yasaklananlar arasında yerini aldı. Üçüncü örnek te, kadın ayakkabısı üreten firmanın reklamında yaşandı. Burada da kadın ayakkabısının topuğu, bir erkeğin içinden geçmektedir, reklamın sloganı da “öldüren topuklar” olmaktaydı. Bu da hem ölüm duygusunu hem de şiddeti içerdiği için yasaklandı. Reklam bazen, çok iyi bir tespit ile tam olarak verilmek istenilen düşünceyi verebilir. Fakat çağrıştırdıkları veya hissettirdikleri de çok önemli olmaktadır. Şiddet içerdikleri için yasaklanan böyle reklam örneklerinden sonra, bir başka konudan dolayı yasaklanan reklamlardan biri, şans oyunlarıyla ilgili bir reklamdır. Burada ki reklamda, cadde üzerinde farklı yaş gruplarına mensup insanlar, ışıklarda, karşıdan karşıya geçmek için beklemektedir. Karşıdan gelen bir kamyon görünmekte ve hızını düşürmemektedir. Reklam sloganında “karşıdan gelen kamyon, en çok hangisine çarpma olasılığı vardır” demektedir. Cadde de bekleyenlerden biri de yaşlı bir kadındır. Kamyonun en fazla çarpma olasılığı, onu işaret etmekte olduğundan, reklamın yaşlılara karşı saygısızlık içerdiği gerekçesiyle yasaklanmıştır.