Televizyon Reklam Hataları

Televizyon tanıtımları, çok kısa sürelerde verilmektedir. Saniyelerle ölçülen gösterimler, pek çok mesajı, tüketicilere bu sürelerle vermeye çalışmaktadır. Bunun için, kimi zaman görsellerle, kimi zaman sloganlarla, kimi zaman görüntü ve ifadelerin kullanımıyla algılara hitap edilerek, mesajlar iletilmektedir.  Bu mesajların hemen hepsinin, normalde, ciddi araştırma ve analiz süreçlerinden sonra hazırlanıyor olması gerekmektedir. Tanıtım ajansları, televizyon filminin tasarımını yapmadan önce hem firma ile ilgili, hem de, anlatacakları ürün, hizmet, marka ile ilgili, hem de toplumun yapısıyla ilgili derinlemesine araştırma ve analiz yapmaktadırlar. Bütün bu verilerin değerlendirildiği ve bundan elde edilen sonuçlarla, tasarımların işlenişi ve iletmeleri gereken mesajlar belirlenmektedir. Filmler tasarlandıktan sonra, sanat yönetmenleri, metin yazarları ve diğer ajans çalışanları, filmi izlemektedirler.  Buna rağmen, bazı filmlerin verdikleri mesajlar, olması gerekenden farklı olmaktadır. Ya da televizyon reklam hataları olmaktadır. Sanki film çekildikten sonra hiç izlenmemiş, incelenmemiş gibidirler.

Televizyon tanıtım filmi, bulunduğu toplumun gelenek ve göreneklerine saygılı olmalı, tanıtacağı ürün ve hizmetin veya markanın olan koşullar içerisinde, faydalı olması kaydıyla, toplumun biraz daha ilerisinde mesaj iletir şekilde tasarlanmalarını gerekli kılmaktadır. Fakat çekilen pek çok filmde, televizyon reklam hataları görülmektedir. Görüntü ve çekim hatalarının çokluğuyla beraber, yanlış mesaj iletimleri, farklı yerlere giden mesajlar oldukça fazla görünmektedir. Yanlış sözcük kullanımları da cabası. filmler tasarlanırken, hedef kitlenin çok iyi hesaplanması gerekmektedir. Verilmek istenilen mesajları, verebilecek sözcüklerin, yüz ve görüntü ifadelerinin tek veya olması gereken mesajlar dışında, farklı mesajları vermeyecek şekilde düzenlenmesi başarısını getirmektedir. Fakat farklı mesajların verilmesi, marka, ürün ve hizmetle ilgili olumsuz mesajların yanı sıra, toplumun birçok yönüne yönelik olumsuz iletimler, toplumun ilgili yönlerinin bozulmasına, insanların olumsuz davranışlar geliştirmelerine neden olmaktadır. Televizyon reklam hataları kimi zaman toplumun ahlaki yapısına, kimi zaman doğaya karşı davranışlarına, kimi zaman kültürel yapısına, kimi zamanda bireylerin birbirlerine karşı davranışlarına yönelik olumsuz mesajlar iletmektedir. Toplumları yapan, onların bir arada sağlıklı bir şekilde, bir arada durmalarını, birbirleriyle sağlıklı sosyal ve ekonomik iletişim ve etkileşimde bulunmalarını sağlayan, gelenekleri, görenekleri, ahlaki yapıları, geleceğe yönelik bakış açıları olmaktadır. Tanıtımın yanlış mesaj iletimleri, bunların bozulmasına veya toplum içerisinde yaşayan bireylerin, toplumun onaylamayacağı davranışları göstermelerine neden olmaktadır. Bu durum ise, bireylerin toplum ile ilgili etkileşimlerinde, sorun yaşamalarına neden olmaktadır. Örneğin; Omo markasına hazırlanan tasarsımda, çadırda oynayan çocukların, çadıra yansıyan bir ağaç dalından korktukları için, gidip ağaç dalını kırmaları, doğaya karşı yanlış mesajların iletilmesini sağlamaktadır. Burada verilen mesajlardan bir tanesi, “seni korkutanı ortadan kaldır veya sen de ona saldır” olmaktadır. Burada, bu davranış biçimi doğaya karşı yapılmaktadır. Bunlar, aslında her ne kadar bilinçli yapılıyor gibi görünse de, televizyon reklam hataları oldukları görülüyor. Çünkü hiçbir firma, bu şekilde yanlış yönlere gidebilecek bir mesajın, filminde olmasını istemez. Firmaların amaçları bilinmektedir. Her ticari firma, Pazar payını büyütmek yani satış miktarını arttırmak, tüketiciler tarafından beğenilmek, onların gözünde güvenilir olmak, bilinmek ister. Tanıtım tasarımlarını bu anlamda yapar ve bunlara yönelik mesajların iletilmesini ister. Ajanslar, filmlerini tasarlarken, mesajların etkili olması için, tanıtımda pek çok değişkeni kullandığı bilinmektedir. Bu nedenle televizyon reklam hataları olduğu görülmektedir. Ama bu durum, yani bunun bir hata olduğunu, toplum bilememekte ve özellikle çocuklar bu tip filmlerden olumsuz etkilenmektedir. Reklam sektörünün geldiği nokta açısından değerlendirildiğinde de, filmi tasarlayan reklam ajansı sorumlularının, böyle bir mesajı iletmek istemelerinin bir nedeni yok gibidir. Reklam film tasarımlarında, reklamın etki gücünün arttırılması için kullanılan, insana ilişkin ahlak, anlayış, beklenti, özenti, standart gibi etkenler, ürün, marka veya hizmetle özdeşleştirilme çalışmalarında, bu tür yanlış mesajların gittiği görülmektedir. Aslında burada, bu tip hataların yapılması, gayet doğal görünmekle birlikte, şu faktör insanı şaşırtmaktadır. Reklam ajansları, günümüzde oldukça gelişkin bir anlama ve kavrama kabiliyetine sahip, yaratıcı insanların bulunduğu, yegâne yerlerden biridir. Bu tip hataların olabilmesi, bunların gözlerden kaçması insanı şaşırtmaktadır. Reklam hatalarından bir tanesi de, direkt toplumun ahlaki yapısına mesajlar iletmektedir. Burada da özdeşleştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu reklam da Vivident reklam filmidir. Orada da, reklam mesajları etkili olacak diye, toplumun uygun bulmadığı, normalde tepki duyduğu ve buna izin vermediği, algı biçimlerine yönelik, olumlu mesajlar yansıtılmıştır. Reklam hataları, sadece mesaj iletimlerine yönelik olmamaktadır elbette, görüntü hataları, araç-gereç hataları, tasarım ürünlerinin kullanım hataları da bulunmaktadır. Bunlar da çok etkili olmakta ve markalar hakkında yanlış izlenimlerin oluşmasına neden olmaktadır. Örneğin; son zamanlarda THY'nin reklam tasarımında olduğu gibi; THY bir alışveriş merkezinin, yürüyen merdivenlerinin yan duvarlarına, reklam tasarımı yapmıştır. Tasarımda burnunu havaya kaldırmakta olan, yavaşça yükselmekte olan bir uçağının fotoğrafını kullanmıştır. Fakat reklam ajansı, bilerek mi bilmeyerek mi? Bilinmez. THY'nin reklam tasarımını, ters yerleştirmiştir. Yani uçağın burnunun yukarı olması gerekirsen, merdivenin yere yakın kısmına, uçağın burnu denk gelecek şekilde uygulamıştır. Dışarıdan bakıldığında, THY'nin uçağı düşüyor izlenimi vermektedir. Her ne kadar firma, bunu fark edip, reklam ajansına bunu düzelttirdiyse de, fark edilene kadar ki süreçte, bunu gören hedef kitlenin zihninde THY ve kaza algısı birleştirilmiştir. Bunun bir reklam hatası olduğunu, reklamın yanlış uygulandığını fark etseler bile, algılara bu mesaj gitmiştir. Bir diğer hata türlerinden biri de, çekim hataları veya kullanılan oyuncu hatalarıdır. Bunlardan birinin örneğinde, erkek oyuncunun, arkadaşı olan diğer oyuncuya buz atmasıyla, buzun bir kadının küpesinin içinden geçerek, bardağına ulaşmasıdır. Burada, buz atılırken kadın, erkek oyuncunun ön tarafında durmaktadır. Fakat buzun bardağa girerken ki görüntüde, kadın birden bire, buzu atan oyuncunun arkasında görünmüştür. Buradaki reklam hataları, reklam tasarımlarında, reklam ajansının özensizliğini, dikkatsizliği ve acemiliğini yansıtırken, reklamda verilmek istenilen mesajların ciddiye alınmamasına neden olmaktadır. Reklam hataları, toplumsal yapının çeşitli alanlarına yanlış göndermeler yaparken, reklamı tasarlayan ajanslara da zarar vermektedir. Reklam veren firmanın ise reklam kampanyasının başarısız olmasına neden olmaktadır.