Tasarımın simyacısı “DYSON”

Tasarımları ve ürün özellikleriyle son yıllarda rakiplerine fark atan yeni bir teknoloji mucidi var; “James Dyson”. Tasarladığı ürünler tüm dünyada 3 milyar sterlinden fazla satan bu sıradışı mucidin ilginç bir yaşam öyküsü bulunuyor. Dyson gelenekçi ve ruhban bir ailenin oğlu olarak 1947’de İngiltere’de Norfolk’ta dünyaya geldi. Shaw Sanat Okulu’nda okuduğu yıllarda ilgisi biçimden dizayna kaymaya başladı. Herşeyi farklı yapma eğilimdeki bu inatçı çocuk, eğitimine Kraliyet Sanat Koleji’ne devam etti. İlk iş yeri olan Rotork Mühendislik’te yine ilk tasarımı olan Sea Truck (Deniz Kamyonu)’a imza attı. Dyson’a göre çaresizlikler parlak fikirlerin fitili gibiydi, bu yüzden ayakları çamura saplanmış bir el arabası tam bir hüsranken, ayak kısmına yerleştirilmiş şişmiş bir top daha cazipti. Bu nedenle toplu el arabası “Ballbarrow”u tasarladı. Ardından suda ve karada 64 kilometre hızla gidebilen Whellboat’ı ve hızlı suya indirme aracı Trolleyball’ı. James Dyson’un başına elmanın düştüğü an ise 1979 yılında çok para vererek satın aldığı son teknoloji ürünü elektrik süpürgesinin çekmediğini gördüğü andı. Dyson süpürgenin torbasını değiştirmesine rağmen istediği emiş gücüne ulaşmadığını görmüştü. Meraklı yapısıyla süpürgenin içine bakma ihtiyacı hissetti ve süpürgenin içindeki gözenekleri tozun tıkadığını fark etti. Dyson kendisini, icadından bu yana asla tam bir performans sergileyemeyen elektrik süpürgesini yeniden tasarlamaya adadı. Mükemmeli yakalayana kadar birçok prototip üretmesiyle ünlü Dyson, kereste fabrikasında tanık olduğu tozun siklonlarla atılması yöntemini süpürgede uyguladı. İçine karton bir siklon yerleştiren Dyson, süpürgenin emiş gücünü artırdığını fark etti. Bu dünyanın “ilk torbasız elektrik süpürgesi”ydi. Ancak heyecenlı Mucit, hem elektrik süpürgesi hem de torbasını üreten dev şirketlere teknolojisini satmayı başaramadı. Büyük borç batağı içinde tek başına mücadele veren Dyson’a sonunda Japon Apex Inc. adlı firma inanarak sözleşme imzaladı. Dyson’un kendi adını taşıyan Dyson DC01'i üretmesi tam 15 yılına mal olmuştu. 5.127 prototipi yapılan Dyson DC01, piyasaya sürüldüğü yıl İngiltere’de en çok satılan elektrik süpürgesi olma unvanını kazandı. Dyson, kötü tasarımları adeta özüne döndürüyor, gerçek işlevini kazandırıyordu. Örneğin iyi kurutmayan bir el kurutma makinesinin hızını ve işlevini artırıyor, yepyeni bir tasarım harikasına dönüştürüyordu. Yine son derece dikkat çeken başka bir tasarımı ise pervanesiz fan Air Multiplier. Tasarımı ve teklonojisi büyük ses getiren fan Air Multiplier çevresindeki havayı çoğaltarak, dışarıya kesintisiz ve pürüzsüz bir hava akımı yayıyor. Halka şeklinde bu icat, kendi kategorisinde bir ilk olma özelliği taşıyor. Her yıl adına verilen Dyson ödülleri, genç tasarımcı ve mühendisleri heyecanlandırırken İngiltere’de her 3 evden biri O’nun ürünlerini kullanıyor.