Radyo reklamları bilindiği gibi, insanların işitsel ve algısal duyularına hitap etmektedir. İnsanlar son zamanlarda radyoları, müzik, haber, nitelikli program dinlemek için kullanmaktadır. Radyolar insanların bulunduğu her yerde bulunabilen, evde, işte, yolda, bağda, bahçede, ofiste, araç kullanırken, yayan yürürken dinlenebilme özelliğine sahip, kitle iletişim araçlarından biri olmaktadır. Dinlenebiliyor çünkü teknolojinin son zamanlarda kat ettiği ilerleme, son derece memnun edicidir. Artık, hem internet üzerinden hem de cep telefonlarından, araç radyolarından veya direkt kendilerinden dinlenebilmektedir. Radyolar, müzik, haber ve nitelikli sohbet programlarını bazen de tiyatral oyunları yayınlamaktadır. Bu programların arasında, tanıtım kuşaklarını yayınlamaktadırlar. Bu kuşaklarda, markalara ilişkin spot, cıngıl, karşılıklı diyalogların geçtiği bütünsel çalışmaları yayınlamaktadırlar. Radyolarda yayınlanan biçimlerin tasarımlarında, ses, müzik ve efekt kullanımı oldukça önemli olmaktadır. Ajanslar radyolara ilişkin çalışmaların tasarlanmasında, mesajların en etkin şekilde iletebilecek seslerin seçilip kullanılmasına özen göstermektedir. Bu durum, müziklerin seçilmesinde ve efektlerin kullanılmasında da aynıdır.

Radyo reklamları, her alan için tasarlanırken, aynı şeyler yapılmaktadır. Markanın mesajlarını ve hissettirmek istediklerini, en iyi şekilde ifade eden malzeme, araç-gereç, sesler, müzikler, efektler, yüzler v.s. kullanılmaktadır. Burada da tasarımın önemi ve biçimi aynı şekilde yapılmaktadır. Yukarıda da bahsedildiği gibi, insanlar her yerde, günlük faaliyetlerini ve günlük yaşantılarını sürdürürken radyolarını dinlemektedirler. Dolayısıyla onunla bir çeşit bağ kurmakta olan insanlar, daha sıcak, daha samimi bulmakta ve orada yapılanlara daha çok güven duymaktadırlar. Radyolarda yayınlanan türler ise; tanıtım ve kamu ilanları, bunlardan birinci grubu oluşturmakta ve radyo spikeri tarafından okunan, bu tip duyurulardan oluşmaktadır. Diğer bir grupta ise müzikli, dramatik türler bulunmaktadır. Bu da Ajanslar tarafından hazırlanan ve belirli süreler içinde, müziğin ve dramatik unsurların bulunduğu tür olmaktadır.

Üçüncü grupta ise; Programlı olanlar yer almaktadır. Bunda da; eğitici, eğlendirici program bölümlerinin arasında, tanıtım kuşakları bulunmaktadır. Bunları, ajanslar hazırlamaktadır. Bu tip programlar da, kendi içlerinde iki şekilde yapılmaktadır. Birincisinde işletmeler kendi çalışmalarını hazırlamaktadır. Ürettikleri ürün ve hizmetlerinin tanıtımları bulunmaktadır. İkincisinde ise; ajansların hazırladıkları işler bulunmakta ve içeriğinde pek çok firmanın bilgilerini tasarlamaktadırlar. En son aşamada ise, yani dördüncü grubu, özel tanıtıcı programlar oluşturmaktadır. Burada da, ürün veya hizmetin tanıtımı veya kültür, eğitim, turizm v.b. hizmetler için hazırlanan çalışmalar bulunmaktadır. Bunlar da kendi içlerinde ikiye ayrılmaktadır. Birincisinde, bir defaya mahsus olarak yayınlanan programın bütünün, firmanın ürün ve hizmetinin tanıtılması için kullanılması söz konusudur. İkincisinde ise; belirli süre aralıklarıyla yayınlanan programların başında veya sonunda, firmanın tasarımları ve duyuruları yer almaktadır. Yani, sponsorlu programlar olmaktadırlar.

Radyo reklamları, insanlarla kurduğu bağların özellikleri gereğince, hedef kitleye daha çabuk ulaşmaktadır. Firmaların kampanya, indirim v.s. gibi duyuruları, özellikle radyolardan yayınlandıklarında daha etkili olmakta ve hedef kitlenin katılımını sağlamaktadırlar. İnsanın bulunduğu her yerde bulunabilmesi ve günlük işleyişin içerisindeyken bile dinlenebilmesi, firmaların bu tür duyurularının, anında hedefine ulaşmasını sağlamakta ve firmalar için bu durum, büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bunun dışında, radyo tasarımarının hazırlık aşamaları daha kolay ve kısa sürede yapılabilmektedir. Bu da, firmalara avantaj sağlamaktadır. Ayrıca radyo mecralarını kullanmanın maliyetleri de çok uygun bütçelerle hazırlanabilmektedir. Radyo reklamlarında, bir tasarımı değiştirmek veya metni değiştirmek çok kısa sürelerde gerçekleşmektedir. Bu durum da firmalara çeşitli avantajlar sağlamaktadır. Bu alan, her anlamda, firmalar için avantajları çok, maliyeti uygun bir mecra sağlamaktadır. Dezavantaj olarak sayılabilecek durumlardan bir tanesi, yayınların istasyonlardan uzaklaştıkça, yayın kalitesinin düşmesidir.

Ülkemizde ulusal çapta yayın yapan istasyonların sayısı azdır. Bunların avantajları yukarıda da görüldüğü gibi fazla olmaktadır. Radyo reklamlarının, bugüne kadar çok ta fazla kullanılmayan, en önemli avantajlarından birisi, birbirinden farklı özelliklere sahip kitleye özel, programların yapılabilmesi ve bu programlar vasıtasıyla onlara seslenilebileceğidir. Bu tip programlar, direkt olarak kendi hedef kitlesi tarafından dinlenmekte ve takip edilmektedir. Firmaların, bu tip programların akışına göre, çalışmalar yapması, oldukça etkili olur gibi görünmektedir. Zaten az da olsa, bu şekilde ki programların akışına göre, firmaların, hedef tüketiciye ilettiği mesajların daha fazla akılda kalmasını sağlamakta ve etkili olmaktadır.

Bunun dışında, radyoların gene sıkça kullanılmayan, diğer bir biçim de şudur. Yukarıda da, radyolarla insanların ilişkisinden ve bu ilişkinin özelliğinden bahsetmiştik. Büyük kentlerde insanlar, radyolardan, diğer kitle iletişim araçlarının bulunması dolayısıyla, nispeten uzaklaşmışlardır. Ama bu durum gene de, radyoların dinlenme oranını çok az düşürmüştür. Yerel bölgelerde ise, insanların radyolarla olan ilişkisi daha canlı ve daha sıcak durmaktadır. Hem oralarda yaşayan insanların yapısı hem de yayın yapan radyoların ve kurucularının, bölgece biliniyor olması, yerel radyolardan verilen mesajların daha güvenilir olmasını sağlamaktadır. Geniş çaplı bir kampanya düzenleyen firmalar, ülke çapında yayın yapan radyolarda yayınlanmasını sağlarken, aynı şekilde, yerel radyo istasyonlarına da aynısının verilmesi, kampanyanın daha başarılı olmasını sağlamaktadır. Böylece yerel radyo tasarımları, hedef tüketiciyle olan sıcak ilişkisini tanıtımla bütünleştirebilmektedir. Hem yerelden tüketiciye, hem de ulusal düzeyde aynı mesajların yansıtılması, kurulması istenilen bağların oluşmasını mümkün kılabilmektedir.

Radyo tanıtımlarının anlaşılması, akılda kalması, insanları etkilemesi, diğer kitle iletişim araçlarına göre daha zor olabilmektedir. Bu durum, radyoların sadece işitsel ve algısal olmasından kaynaklanmaktadır. Buradaki dezavantajı ortadan kaldırabilmek için, tasarımda kullanılan tekrarlar etkili olabilirken kimi zaman, tüketicileri bunaltan bir noktada durmaktadır. Bunun dışında, aynı dezavantajı yok edebilmek ve etkili tasarım hazırlayabilmek için görev seslere, müziklere ve efektlere verilmektedir. Bir sesin, mesajlarda verilmek istenileni verebilir özelliklere ve kullanıma sahip olması gerekmektedir. Aynı durum müzik ve efektler için de geçerlidir.  

Arşiv

Etiketler