Geçmişten Günümüze Türkiye'deki Reklam Ajansları

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE REKLAM AJANSLARI

Yabancı yatırımcıların Türkiye'ye yatırım amaçlı gelmeleri 1980'li yıllara denk gelmektedir. Yabancı yatırımcıların, marka yatırımlarının yoğunlaştığı bu dönem, Türkiye reklam ajanslarının da çalışmalarına yeni boyutların katılmaya başladığı yıllar olmuştur. Bu dönemde yabancı yatırımcıların Türkiye'ye gelişleri, üretim amaçlı olarak gelişmemiştir. Onlar daha çok, Türkiye'ye ihracat yapmak üzere gelmişlerdir. Yabancı yatırımcılar, ilk gelişlerinde yerel reklam ajanslarıyla çalışmaya başlamışlardır. Bu durum, Türkiye reklam ajanslarının çalışma durumunu değiştirmiştir. Çünkü yabancı yatırımcılar, dışarıdaki tanıtım kuruluşlarını da ülkeye çekmeye başlamışlardır. Önceleri, yabancı tanıtım kuruluşları, Türkiye'dekilerle birlikte, ortaklıklar kurarak çalışmaya başlamış, daha sonra, sahip oldukları hisseleri gittikçe arttırarak veya tümden satın alarak, kendi şubelerini Türkiye'de açmışlardır. Bunların ilk örneğini, Paris Tanıtım Ajansı oluşturmaktadır. Yabancı ortakla çalışan bu kuruluştan sonraki adım ise, J.Walter Thompson tarafından, Manajans ile kurulan ortaklık olmuştur. Bu yıllar aynı zamanda, sektörün bilimsel çalışmaları göz önünde tutarak, buna göre iş yaptıkları yıllar olmuştur. Yabancı ortakların Türkiye'ye gelmesiyle birlikte, reklam ajanslarının yapısında da değişikliklerin olmasını sağlamış ve ajanslar profesyonel çalışma hayatına ilk adımlarını atmışlardır. Türkiye reklam ajansları, bu sayede uluslar arası tanıtım tekniklerini ve stratejilerini öğrenmeye ve uygulamaya başlamışlardır. Tam hizmet tanıtım kuruluşları, bu dönemlerde yapılanmaya başlamış ve zamanla, medya planlama, analiz, halkla ilişkiler, tasarımcılar kendi alanlarına iyice yoğunlaşmaya başlamış ve ayrı birer birim haline gelmişlerdir. Her birim, kendi alanında profesyonelleşmeye başlamıştır. Bu şekilde, Türkiye'deki kuruluşlar, kurumsallaşmaya doğru yol almaya başlamışlardır. Özellikle, kurumsallaşma adına önemli bir gelişme de 1984 yılında Reklamcılar Derneğinin kurulmasıyla olmuştur. Bu dönem, aynı zamanda, bağımsız çalışan tanıtım araştırma firmalarının çoğalmaya başladığı yıllar olmuşlardır. Kurumsallaşmaya doğru giden tanıtım kuruluşları, bu gelişmelerin doğrultusunda, uzmanlıklarını arttırarak farklı ülkelere de hizmet vermeye başlamışlardır. 2008 yılı itibariyle, Türkiye'de yabancı ortaklık kuran veya kurmayan en önemli tam hizmet tanıtım kuruluşları şunlardı; Saatchi&Saatchi, medina Turgul, Y&R Reklamevi, Pars Mc/Cann-Erickson, Alâmetifarika, Euro RSC İstanbul, Grey İstanbul, Oilvy&Mather, Alice&BBDO Istanbul, TBWA İstanbul olmaktadır. Daha sonraki yıllarda, örneğin, 2009 yılında Türkiye'de, tam hizmet tanıtım kuruluşları 100'e ulaşmış, bünyelerinde çalışanların sayısı da yaklaşık 3000 civarına yükselmiştir. Günümüzde tanıtım kuruluşları, sadece ülkemize yönelik tanıtım yapmamaktadır. Dünya çapında, kampanyalar düzenleyen kuruluşlar da bulunmaktadır. Hatta bunların bazıları, yaptıkları başarılı kampanyalarından dolayı, uluslar arası ödüllere layık görülmektedir. (Kynk; Aydemir Okay,2009)