Bu reklam türü, son zamanlarda daha fazla konuşulmaya başlanan, reklamın önemli türlerinden biridir. Bilinçaltı reklamcılık, filmlerde, dizilerde veya çeşitli programlarda çok kısa süre içerisinde, izleyicilerin farkına varmadıkları, ancak bilinçaltıyla algılayabildikleri şekilde yayınlanan reklamlardır. Bunlar o kadar kısa sürelerde verilmektedir ki insanlar, reklamı tam olarak algılayamadan geçmektedir. Zaten bilinçaltı reklamları, televizyon ve sinema, dergiler gibi kitle iletişim araçlarında kullanılabilmektedir. Çok kısa, insanların algılayamayacakları sürelerde verilen bilinçaltı reklamlarının insanları etkilediği, bu tip reklamların daha çok sattığı, çeşitli araştırmalardan anlaşılmaktadır. Örneğin; Amerika'da bu tip araştırmalardan birini, Jim Vicary yapmıştır. Aslen sosyolog olan Vicary, bir sinema salonu ile anlaşmakta ve ikinci bir sinema makinesiyle, perdeye “Coca-Cola için, patlamış mısır yiyin” mesajlarını, algılanamayacakları sürelerde yansıtmıştır. Vicary, bunu yaz boyunca sürdürmüş ve ikinci film makinesinin çalıştığı gecelerde, Coca-Cola ve patlamış mısır tüketiminin belirli oranlarda artış yaptığını kanıtlamıştır. Bunun dışında bilinçaltı reklamcılıkta kullanılan mesajların, insanlara daha farklı duyguları hissettirdiği ve bu yüzden daha çok etkilediği düşünülmektedir. (mayer 2004)

Bugün, bilinçaltı reklamcılığın yapılması yasaktır. Fakat gene de, yasaklara rağmen, bazı televizyon ve sinema filmlerinde, bazı dizi ve programlarda, bilinçaltı reklamlarının verildiği görülmektedir. Bu tip reklamlar, insanların bilinçaltını fark ettirmeden yönlendirmektedir. İşin en kötü yanı ise, bilinçaltı reklamları vasıtasıyla insanların, her türlü davranışı göstermelerini sağlayacak, isteği, duyguyu uyandıracak simge, işaret, ibare, mesajın bilinçaltına yerleştirilebilmesidir. Bu vesileyle insanlar, farkında olmadan yönlendirilmiş olmaktadır. Ülkemizde bilinçaltı reklamları yasaklanmış ve bu yasak yasa haline getirilmiştir. Ülkemizde reklamın uygulanması ancak, diğer programlardan ayırt edilebilmesinin sağlanmasıyla, yani tüketicilerin veya izleyenlerin reklam yapıldığını anlayabilmesiyle reklam yapılabilmektedir. Yukarıda da değindiğimiz gibi buna rağmen, bilinçaltı reklamları, bazı filmlerde yayınlanabilmektedir. Özellikle, çocukların izlediği çizgi filmlerde kullanılan bilinçaltı reklamları, daha çok zararlı etkilerin oluşmasına sebep olmaktadır.

Bilinçaltı reklamlarının yasaklanmasının bir diğer nedeni de, firmaların ürün ve hizmetlerine yönelik yönlendirmenin dışında, her şeye yönelik olarak yönlendirmenin yapılabilmesidir. Yani insanların bilinçaltına gönderilen verilerin, insanların toplum içindeki uyumunu, toplumsal huzurunu bozmalarını sağlayabilecek davranışları geliştirmelerini, kendilerine veya başkalarına zarar verebilecekleri, toplum tarafından tasvip edilmeyen düşünce veya davranışları göstermeye başlamalarına neden olabilecek potansiyele sahip olmasıdır. Her türlü etki unsurunun, bu yolla insanlara gönderilmesi, hem etik açıdan hem de insan sağlığı, toplum sağlığı açısından uygun değildir.

Arşiv

Etiketler